Mijn vermoeidheid kwam door een slaapprobleem
Er een nachtje over slapen biedt échte oplossingen. Ik dacht eerst dat dat soort dingen alleen in sprookjes gebeurden. Maar ik ga je vertellen waarom ik het inmiddels zeker weet. Ik heb aan den lijve ondervonden hoe verschillende lichamelijke klachten als sneeuw voor de zon verdwenen door aandacht te hebben voor slaap. Weg met vermoeidheid, maag- en darmklachten, hoofdpijnen, somberheid, onrust, temperatuurwisselingen, concentratieproblemen. Goed slapen helpt. Goed slapen kun je leren.
Wil je ook beter slapen?
Leestijd: 5 minuten
Liever luisteren dan lezen?
Als een beer in winterslaap
Het is nu winter. Misschien herken je het wel: zodra de dagen korter worden, wil mijn lichaam het liefst de hele dag slapen. Ik lag gisteravond al anderhalf uur vroeger dan normaal te pitten. En vanmorgen ben ik dik een uur door mijn wekker heen geslapen. Nadat ik eenmaal was ontwaakt uit mijn nachtelijke winterslaap ben ik vervolgens de hele ochtend aan het haasten geweest. En niet met het beste humeur kan ik je vertellen. Met wat aanpassingen in mijn ochtendroutine (lees: zonder ontbijt en ongekamd de deur uit) is het me gelukt om slechts 9 minuten te laat op mijn werk te verschijnen. Pfff…ik loop nu al achter. En dat terwijl ik vandaag zoveel mensen moet gaan leren hoe ze goed kunnen slapen. Ik ben een slaapexpert met een slaapstoornis.
Eens een slechte slaper…
Het schijnt dat ik als kind al niet zo’n getalenteerde slaper was. Alleen had ik daar toen nog geen last van. Volgens mijn ouders lag ik als baby al veel wakker. Ik huilde of klaagde niet, maar ik sliep ook niet. En tijdens mijn slaap scheen ik veel te zweten. Leuke kinderanekdote. Ik kan me ook herinneren dat ik als kind altijd uren wakker lag. Dat vond ik niet vervelend hoor, dat was normaal. Dan lag ik gewoon te wachten tot ik in slaap viel. Zonder zorgen. Ik heb nooit kunnen bedenken dat mijn slaap jaren later de sleutel zou zijn tot het oplossen van allerlei vage klachten.
Tijdens mijn tienerjaren begon ik last te krijgen van vage kwaaltjes. En rond mijn 20ste kreeg ik dusdanig veel last van die vage klachten dat ik de huisarts daar zo nu en dan voor opzocht. De ene keer ging ik langs vanwege maagpijn, de andere keer voor darmklachten, dan weer voor hoofdpijn of vermoeidheid. Met als gevolg: onderzoek naar maagzweer, echo, laxeermiddelen, dieet, bloedonderzoeken, afspraken met internisten, neurologen…er is zelfs een MRI van mijn brein gemaakt op zoek naar een verklaring. Maar die bleef uit.
Iedere klacht werd apart geanalyseerd, niemand zag een verband tussen mijn klachten. Want wat hebben hoofdpijn, maagpijn, darmklachten en vermoeidheid nu met elkaar gemeen? Ergens in mijn zoektocht bedacht mijn huisarts dat het goed was om een slaapstoornis uit te sluiten. Achteraf gezien een schot in de roos, maar destijds pakte dat nog niet direct zo uit.
Uitleg is essentieel!
Uit de polysomnografie van het slaap-waakcentrum kwam de conclusie dat mijn slaap neurologisch niet verstoord was. Er was geen sprake van ademstops of ongewone bewegingen en ik doorliep alle slaapfases. Ik raakte dan ook in verwarring toen de arts aangaf dat ze wel medicatie kon voorschrijven: melatonine. Waarom zou ik medicatie moeten slikken als er niks mis was met mijn slaap? Maar de arts die ik getroffen had kon mij geen ander antwoord geven dan: “Dat helpt weleens.” Ik kon overigens nog wel een doorverwijzing krijgen naar een psycholoog omdat ik waarschijnlijk alleen maar dacht dat ik slecht sliep, terwijl dat niet zo was. Hè? Maar ik denk helemaal niet dat ik slecht slaap, ik ben alleen voortdurend moe. Wat moet ik dan bij een psycholoog?
Ik ben voortdurend moe…wat moet ik dan bij een psycholoog?
Als mij toen was uitgelegd wat ik nu weet, had ik me direct aangemeld bij de psycholoog. Ik heb namelijk wel degelijk een slaapstoornis, misschien wel meer dan één. De belangrijkste verstoring was dat mijn slaap verkeerd getimed was. Daardoor werd ik alleen maar vermoeider en ontwikkelde ik allerlei andere klachten. Maar zonder die uitleg voelde ik me met deze doorverwijzing echt niet gehoord of erkent in mijn probleem. Dit kon niet de oplossing zijn.
Vermoeidheid aanpakken door je slaap te verbeteren?
Doe de zelftest om te kijken welk programma het beste bij jou past.
Luisteren naar vermoeidheid?
Eigenlijk had ik de hoop op een echte oplossing nu een beetje opgegeven. En mijn huisarts was ook wel klaar met de zoektocht. “Vermoeidheid is een aspecifieke klacht die bij zoveel ziektes kan voorkomen. We hebben alles wel zo’n beetje uitgezocht.” Ik zou levenslang vermoeid blijven. Dus daar zocht ik mijn weg in. Door ‘goed naar mijn lichaam te luisteren’. Dan deed ik het extra rustig aan, ging ik die dag niet naar de sportschool, of ik deed een dutje in de middag om het vol te blijven houden. En dan was ik tussen de bedrijven door aan het studeren. Soms was ik zo vermoeid dat ik boven op mijn studieboeken in slaap viel…en niet alleen thuis, maar overal. Op de faculteit, in de bus of trein, tijdens colleges.
Als ik nu aan die tijd terugdenk word ik er weer een beetje droevig van. Zowel vanwege de herinnering aan de worsteling van toen, als vanwege het uitblijven van een oplossing die eigenlijk zo simpel is maar kennelijk toch niet voor de hand lag.
Oplossing uit onverwachte hoek: het zit ‘m in de ritmes
En toen was ineens de oplossing daar. Noem het toeval, noem het voorbestemd, maar er werd mij een stageplek aangeboden op een speciale behandelafdeling van een GGZ instelling: Chronobiologie. Ik had er nooit eerder van gehoord, maar er ging een wereld voor me open…
Chronobiologie is een tak van de wetenschap die zich bezig houdt met de interne klokken van het lichaam. Alles draait om timing. Als de lichamelijke processen niet meer met elkaar synchroon lopen, dan ga je dat merken in allerlei klachten. En laat ik me daar nou net in herkennen. De behandelaar met wie ik mee mocht kijken had het waarschijnlijk niet eens in de gaten, maar dit was een life-changing-moment voor mij! Alles wat ze aan haar patiënten uitlegde over de samenhang tussen slaap en allerlei andere biologische ritmes sloot naadloos aan op mijn persoonlijke verhaal.
Onbekende wetenschap?
Waarom had nog nooit iemand mij uitgelegd dat ons lichaam zo in elkaar zit?! Er begonnen spontaan allemaal kwartjes te vallen…Dus als de slaap ontregelt, ontregelen ook allerlei andere lichamelijke ritmes. Dat verklaart mijn maagpijnen. En dat ik altijd de koukleum ben. En mijn slechte concentratie. Dat ik somber wakker wordt. Mijn stemming heeft de tijd nodig om goed op gang te komen. Ik begrijp nu ook waarom ik de klok niet gelijk kan zetten op een toiletbezoek: mijn spijsvertering is ontregeld. Dit verklaart ook mijn craving in pasta, aardappelen of ander koolhydraatrijk voer of in chocola. Wat had ik dit graag eerder willen leren.
Het gaat hier niet om een alternatieve kijk op ons mens-zijn, het gaat hier om de wetenschappelijke werking van ons lichaam. Eigenlijk iets om op school te leren. Maar nu ik er eenmaal achter ben: kan ik er iets aan doen?!
Blijven zoeken naar de juiste weg
Nu ik dit wist had ik hoop. Vanaf hier was mijn weg vooral een zoektocht naar de juiste afstemming van mijn ritmes. Ik kan je vertellen welke dingen mij geholpen hebben. Maar wat voor mij werkt, hoeft niet per se voor jou te werken. Wat ik daarmee wil zeggen is: om weer in balans door het leven te gaan is het belangrijk om te ontdekken wat de ritmiek van jouw lichaam is. Zo kun je jouw lichaam en jouw leven op elkaar afstemmen. Het verbeteren van je slaap of je chronobiologie gaat niet om het klakkeloos naleven van gedicteerde regeltjes. Het is belangrijk om jezelf serieus te nemen en te leren begrijpen wat jou helpt.
Altijd InTune?
Ben ik voortaan altijd InTune? Helaas niet. Mijn ritmes ontregelen gemakkelijk. Maar ik weet nu wel wat ik daaraan kan doen. Dus ook nu moet ik weer aan de bak om die winterslaap de kop in te drukken. Dat lange slapen maakt me alleen maar vermoeider en ontregelt mijn ritmes. Dus in plaats van snoozen en koolhydraten: veel bewegen en naar buiten en pas naar bed als het echt bedtijd is. Best een klus om vol te houden, maar ik ga ervoor!
Dit is geen sprookje, dit is hoe ons lichaam werkt. Dus geef de zoektocht niet op. Er is voor iedereen een weg.
Wil je ontdekken welke weg jij het beste kan bewandelen om weer InTune te zijn? We wandelen graag met je mee om de juiste weg te vinden. Bekijk ons aanbod:
ClockWise
Herstel je slaapprobleem
Sleepify
Blijf InTune
De NachtWacht
Leer FineTunen bij shiftwork
De NachtWacht
Light
Blijf InTune bij shiftwork
De sleutel tot succes in mijn zoektocht was het vinden van de juiste kennis. Help mee om nog meer mensen wakker te schudden door mijn verhaal te delen en zo de juiste kennis te verspreiden